گودبرداری ساختمان و ضرورت انجام آن

گودبرداری یکی از اولین اقدامات در زمان شروع عملیات اجرایی ساختمان بوده و به منظور زیرسازی ساختمان انجام می شود. گودبرداری به همتراز کردن زمین و خاک تا عمق 60 سانتی متری و یا بیشتر از آن گفته می شود و بسته به جنس خاک و سازه در حال ساخت عمق حفاری متفاوت می باشد. عملیات حفاری در زمان گودبرداری تا رسیدن به زمین سخت ادامه یافته و پس از آن بسته به نقشه و درخواست پیمانکار و مهندس ناظر عمق لازم را با استفاده از مصالح مستحکم و مقاوم تنظیم می کنند.

گودبرداری ساختمان به منظور افزایش استحکام و مقاومت ساختمان در برابر تنش های مختلف از جمله تنش های ناشی از زلزله ضروری بوده و برای جلوگیری از تخریب ساختمان در زمان حوادث پیش آمده باید به صورت حرفه ای و با دقت لازم و توجه به زمین مربوطه صو.رت گیرد. چرا که در برخی از مناطق به سبب نرم بودن خاک، سازه در عمق معمولی از استحکام کافی برخوردار نخواهد بود. لذا عملیات گودبرداری را بایستی تا رسیدن به زمین سخت ادامه داده و با مصالحی قابل اطمینان اتصالات لازم به زمین انجام شود. پس از این مرحله برای رساندن حفره ایجاد شده به عمق مورد نظر با استفاده از سنگ و سیمان آنرا پر کرده و عمق لازم را ایجاد خواهند کرد و پس از آن اتصالات فلزی در بافت مورد نظر جاسازی و دیگر مراحل اجرایی ادامه خواهد یافت.

همانطور که گفته شد عمق گودبرداری به عوامل مختلفی بستگی داشته و باید آنها را مد نظر داشت:

• نوع حاک و جنس زمین
• نوع سازه
• ارتفاع سازه و تعداد طبقات

 

تفاوت گودبرداری با خاکبرداری

با توجه به عمق ذکر شده برای عملیات گودبرداری و تفاوت آن با عمق لازم جهت خاکبرداری تفاوت این دو موضوع مشخص می شود. در عملیات خاک برداری تنها شاهد حفر زمین تا عمقی کمتر از 60 سانتی متر و به منظور هموار کردن خاک و رفع بالا و بلندی ها و یا فرورفتگی های زمین هستیم در حالی که برای گود برداری بایستی عملیات حفاری تا رسیدن زمین سخت ادامه یافته و پس از آن عمق مورد نظر تنظیم و ایجاد شود. که این میزان معمولا بیش از 60 سانتی متر بوده و عمق بیشتری را شامل می شود.

اقدامات لازم برای انجام گودبرداری

برای انجام گودبرداری ساختمان مانند هر عملیات اجرایی دیگر نیاز به برخی هماهنگی ها و مجوز می باشد که بایستی آنها را در نظر داشته و بر طبق آنها پیش رفت. در مجموع مراحل گودبرداری را می توان در عناوین زیر خلاصه کرد:

• دریافت مجوز های لازم برای احداث ساختمان
• انجام مطالعات ژئوتکنیکی و بررسی زمین مورد نظر
• بررسی و آگاهی از تأسیسات زیرزمینی در زمین مورد نظر
• بررسی چاههای آب و فاضلاب و قنات های در زمین مورد نظر(در صورت وجود)
• بازرسی ساختمانهای مجاور گود
• تهیه برنامه گودبرداری با کمک متخصصین این امر
• تهیه تجهیزات لازم برای گودبرداری
• هماهنگی با همسایه ها
• نصب علائم هشداردهنده گودبرداری در صورت مجاورت زمین با معابر و فضاهای عمومی
• انجام گودبردای تا عمق مورد نظر
• استفاده از مهاربندها در صورت ناپایداری دیواره ها

 

نکات ایمنی مربوط به گودبرداری

برای انجام گودبرداری بسته به نوع و محل زمین مورد نظر بایست نکاتی را مد نظر داشته و قبل و بعد حفاری نسبت به ایمن بودن فرایند اطمینان حاصل کرد. یکی از مهمتریت نکات در زمان گودبرداری حفظ امنیت خانه های مجاور و ساکنین آن و همچنین عابرین می باشد. از جمله نکات ایمنی که در زمان انجام عملیات حفاری باید به آن توجه داشت می توان موارد زیر را نام برد:

• بررسی وضعیت ساختمان های مجاور و استحکام آنها
• مهاربندی حفره ایجاد شده برای جلوگیری از تخریب ساختمان های مجاور
• قطع خطوط برق، گاز و آب در صورت لزوم
• توجه به شیب خاک و شیب دیوار با عمیق شدن حفره
• حصارکشی برای جلوگیری از سقوط وسایل و افراد به داخل گودال
• نصب تابلوهای هشدار دهنده در مکان مناسب
• عدم قرارگیری ماشین آلات در لبه گودال